Groot nieuws: Wathelet komt en hij wil graag met ons praten!

Maar eerst iets over gisteren. 's Morgens opniew twee veldbezoeken meegedaan. Oumou opperde het idee om dit volgend jaar informeel te doen met regeringsvertegenwoordigers. Of waarom geen peer review over hun migratiebeleid. Zo'n "evaluatie onder gelijken", gebeurt wel elke vijf jaar voor de ontwikkelingssamenwerking.

Ons eerste bezoek was aan een studiegroep die op vraag van de EU een onderzoek deed naar irreguliere migratie. De bedoeling was om enerzijds te proberen om correcte gegevens te verzamelen over irreguliere migratie, en om anderzijds beleidsaanbevelingen te formuleren. Hun bevindingen zijn op zich heel interessant, omdat ook uit hun cijfergegevens duidelijk blijkt dat het aantal migranten dat probeert om clandestien Europa binnen te komen heel beperkt is in vergelijking met mensen die door allerlei omstandigheden of een te complexe regelgeving hun wettelijk statuut verliezen. Irreguliere situaties oplossen moet dus in de eerste plaats gebeuren door migranten makkelijker toegang te verlenen tot de reguliere arbeidsmarkt in Europa en door transparantere en minder complexe migratie regels. Nog meer geld investeren in sterkere grenscontrole is dan ook de minst efficiente manier om het probleem aan te pakken. Daar gaat nu al het overgrote deel van de Europese middelen voor migratie naar toe, grotendeels ten onrechte dus! De eenzijdige focus op het beperken van migratie is trouwens de voornaamste oorzaak voor de soms belachelijk complexe regelgeving.

Nadien zijn we langs geweest bij de Greek Council on Refugees. Terug in de realiteit. De GCR is de enige Griekse ngo die juridische en sociale hulp verleent aan asielzoekers en aan erkende vluchtelingen. In een context zonder onthaalbeleid, zonder opvangcentra van de overheid, zonder subsidies van de eigen regering (enkel van de EU en van privé schenkers) en waar het asielbeleid van A tot Z bij de (vaak heel agressieve) politie zit, proberen ze er het beste van te maken. Ze verzuipen letterlijk in het aantal hulpvragen die ze krijgen. En dan permitteren regeringsvertegenwoordigers het nog om van hen te eisen dat ze een grote groep migranten opvangen die door de regering zelf, van de ene dag op de andere op straat is gezet (na het sluiten van een detentiecentrum in Lesbos, zijn ze gewoon naar Athene gebracht. De GCR moet het maar oplossen.) Sommigen zullen waarschijnlijk onder dak geraken bij landgenoten in leegstaande gebouwen , de rest zal zijn plan moeten trekken. Ook de gezinnen met kinderen.

Het is eigenlijk ontzettend triest als sociaal werkers moeten vaststellen dat het voor kinderen beter is om opgesloten te blijven in detentiecentra (waar de omstandigheden in vergelijking met de rest van Europa verschrikkelijk zijn) dan dat ze op straat het slachtoffer kunnen worden van allerlei misbruiken.

Er wordt soms geopperd dat Griekenland echt te veel vluchtelingen aan de deur krijgt, maar ook dat blijkt relatief. Het overgrote deel van de migratie richting Griekenlant (70%) komt volgens de herboven vermelde studie, uit Albanië en die komen om te werken, formeel of informeel. En over het aantal asielzoekers: in de eerste 7 maand van 2009 vroegen 10800 mensen asiel in Griekenland. Op een jaar kom je dan op een cijfer dat niet eens zo veel verschilt van de situatie in België. Als je dan weet dat slechts 19 mensen erkend werden als vluchteling en slecht 21 humanitaire bescherming kregen (terwijl er heel wat vluchtelingen uit bvb. Afghanistan bij zijn), weet je dat het echt niet enkel een probleem van capaciteit is. Zelfs het VN Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen weigert openlijk om mee te werken aan het Griekse non-beleid. De Griekse regering zet soms zelfs mensen op een totaal illegale manier weer op Turkse stranden, nadat ze hier uitgewezen zijn. Zonder meer. Alsof Turkije verantwoordelijk is om een Europees probleem op te lossen!!

Als onze eigen regering hier een ding uit moet onthouden is het wel dat het compleet onaanvaardbaar is om vluchtelingen terug naar Griekenland tes sturen omdat ze toevallig eerst hier belanden op hun weg naar Europa. Dublin conventie of niet.

En dan het goede nieuws...

We hebben toch al een paar gezellige pleintjes en straatjes ontdekt, wat ons beeld van Athene een beetje vervolledigd en ons oordeel wat verzacht.. Hoewel, Stedenbouwkundig blijft het een catastrofe die menig plaatje van Griekse - Romeinse tempels verpest ;-)

Maar veel belangrijker is natuurlijk dat onze nieuwe staatssecretaris voor migraties dan toch naar het Global Forum komt. Er zal dus ook een Belg zijn die iets te zeggen heeft over ons migratiebeleid. De mensen van buitenlandse zaken waren gisteren tijdens onze ontmoeting heel vriendelijk, maar zij bepalen natuurlijk het beleid niet. Ze kunnen wel meehelpen met coördineren tussen de verschillende ministeries en in het kader van dit forum een debriefing organiseren voor het middenveld in België. Ze hebben dat ook stellig beloofd.

Het gesprek met Melchior Wathelet deze avond was in elk geval heel constructief. Hij volgt ons op een aantal cruciale punten, zoals bvb. onze kritiek op het ophemelen van migrantenremittances tot magische oplossing voor ontwikkelingsproblemen en ook voor een beleid dat mensen tot gereedschap maakt (tijdelijke contracten en verblijfsvergunningen) lijkt hij niet gewonnen. Tijdens zo'n gesprek wordt natuurlijk geen beleid gemaakt, maar hij is heel luisterbereid en onze uitwisseling was alvast en goede start voor verdere dialoog tussen middenveld en beleid. Wie weet kan hij ook iets doen aan de heel ontransparante en onevenwichtige manier waarop de selectie en de agendasetting voor het Global Forum gebeurt. Want ondanks aanzetten tot uitwisseling tussen middenveld en regeringsvertegenwoordigers, blijft de impact van de officiële consultaties op het officiële forum toch teleurstellend beperkt. Wij hebben het gevoel dat we steeds hetzelfde moeten herhalen, nl. dat rechten van migranten altijd en overal cruciaal zijn, ook in discussies over migratie en ontwikkeling, terwijl daarbij in veel landen echt geen vooruitgang geboekt wordt. Het officiële forum wil dan weer enkel luistereen naar heel concrete suggesties om de impact van migratie op ontwikkeling e vergroten. Ons korte gesprek van deze avond heeft op dit punt misschien wel meer effect gehad dan de hele bollenwinkel van het GFMD.

Morgen in elk geval meer nieuws, wanneer we een eerste kort verslag zullen krijgen van het regeringsforum.