Final Call voor de Europese Unie

In Kopenhagen is het 'high-level' gedeelte van de onderhandelingen gisteren officieel aangevangen. Een indrukwekkende lijst ministers en staatshoofden zal in de komende week zijn opwachting maken hier in Kopenhagen. De vraag is of ze komen om 'hun' slag thuis te halen of om een eerlijk en adequaat klimaatverdrag uit de brand te slepen.

Dat er hoog bezoek op komst is, voelen we hier aan alle kanten. De grote opkomst van ministers en staatshoofden wordt hier aangegrepen om steeds meer NGO-vertegenwoordigers de toegang tot het Bella Center (waar de onderhandelingen plaatsvinden) te ontzeggen. Terwijl Connie Hedegaard, de voorzitter van de COP15, tijdens de openingsceremonie gisteren nog benadrukte dat de talrijke NGO-aanwezigheid en de bijna honderdduizend demonstranten tijdens het afgelopen weekend getuigen van het draagvlak voor een streng akkoord, mag op vrijdag nog slechts 1 op 10 van de geaccrediteerde NGO-vertegenwoordigers het Bella Center binnen. Dat dit de transparantie van de onderhandelingen geen deugd doet, spreekt voor zich. In België hebben we gelukkig een streepje voor: de NGO vertegenwoordigers worden opgenomen in de officiële delegatie en hebben dus de felbegeerde roze badge.

Ook aan de gebeurtenissen op onderhandelingsvlak is te merken dat de tijd begint te korten. De onderhandelingen die gisteren werden aangevangen, in de hoop overeenstemming te bereiken over de basisteksten waar de ministers en staatshoofden zich verder over moeten buigen, duurden tot 5 uur vanmorgen. Hoewel er bijna de klok rond wordt gewerkt, bewegen de onderhandelingen nauwelijks. De onderhandelingsteksten houden bijna alle opties open en het zullen dus de politieke leiders zijn die in de komende dagen het onderhandelingsproces vlot moeten trekken. Het grote gevaar is dat in de zoektocht naar een compromis tussen de verschillende nationale belangen (waar tot nu toe hardnekkig aan wordt vastgehouden) de minimum vereisten voor een adequaat klimaatakkoord helemaal worden vergeten.

De EU heeft nu, meer dan ooit, een doorslaggevende rol te spelen. Vanavond nog zitten de Europese Ministers van Leefmilieu samen. Het is hun allerlaatste kans om de defensieve positie van de EU te doorbreken. Na de zo vaak herhaalde belofte om zich in te zetten voor een 'ambitieus' klimaatakkoord, is het hoog tijd voor de EU om zelf die ambitie aan de dag te leggen: de 30% emissiereducties tegen 2020 en échte voorstellen voor de klimaatfinanciering moeten dringend op de tafel komen. Een beslissing van de Ministers van Leefmilieu zou dan door de uitzonderlijke Europese Raad die morgenavond zal plaatsvinden, bekrachtigd kunnen worden.

Vlaams Minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege, ziet ook de noodzaak van meer ambitie in. Tijdens onze vergadering gisteren zei de minister dat ' de EU een tandje bij moet steken, dat het hoog tijd is om een bijkomende geste te doen' en dat Vlaanderen dit alleen maar kon steunen. Ook Waals Minister van Leefmilieu, Philippe Henry, en Federaal Minister van Klimaat, Paul Magnette, zijn in Kopenhagen. Aan onze ministers nu om met een sterk Belgische standpunt de EU-positie van een barnodige shot ambitie te voorzien.

Sarah Vaes