Tijdens de laatste 48 uren van de onderhandelingen was verwarring troef. De onderhandelingen speelden zich in deze fase vooral af op het niveau van staats- en regeringsleiders en juiste informatie over de stand van zaken was moeilijk te bemachtigen. Als toeschouwers in het Bella Center probeerden we de plotwendingen te volgen.
Eerst was er nog een sprankeltje hoop toen het gerucht de ronde deed dat de Europese Unie overwoog haar 30% emissiereducties op de tafel te leggen. In de plaats daarvan gingen de Verenigde Staten met het initiatief lopen. Na de komst van President Obama volgde een reeks onderhandelingen op hoog niveau. Opeenvolgende versies van een slottekst-in-de-maak lekten naar buiten, de ene nog slechter dan de andere. Ondertussen werd het aantal landen aan de onderhandelingstafel uitgedund tot een select groepje - VS, India, China, Zuid-Afrika - dat uiteindelijk met een ontwerptekst op de proppen kwam.
De ontwerptekst stelde geen duidelijk becijferde globale emissiereducties voorop en maakte geen vermelding van het feit dat de uitstoot van broeikasgassen zijn piek ten laatste in 2015 moet bereiken. In het akkoord gaan de industrielanden geen concrete engagementen aan op het vlak van emissiereducties tegen 2020. Ze beloven slechts die emissiereducties te realiseren die ze tegen februari 2010 zullen doorgeven aan het UNFCCC secretariaat. Over emissiereducties tegen 2050 wordt niet eens gesproken. Alle achterpoortjes blijven open en ook voor het stoppen van de ontbossing werd geen concrete datum overeengekomen. Wat de lange termijn financiering van klimaatinspanningen in ontwikkelingslanden betreft schieten de vooropgestelde bedragen schaamteloos tekort en is er geen duidelijkheid over wie wat zal bijdragen.
De tekst scoorde zo slecht op de door de EU vooropgestelde doelstellingen dat er twijfel bestond of de EU zich met een dergelijke afgang akkoord zou verklaren. Onder het motto 'beter een zwak akkoord dan geen akkoord' besloten ze dat toch te doen. Niet iedereen bleek het eens te zijn met dat motto. In de daaropvolgende voltallige vergadering van de COP15 klaagden veel ontwikkelingslanden over de ondemocratische onderhandelingswijze en over de zwakke inhoud. Er werd geen consensus bereikt en bijgevolg kon de tekst niet worden goedgekeurd. De Conferentie eindigde met de zeer diplomatische woorden "de Conference of the Parties decides to take note of the Copenhagen accord of 18 December 2009".
De gemiste kans in Kopenhagen betekent dat we meer dan ooit de druk op de ketel moeten houden. Juist, met wat nu op tafel ligt, stevenen we af op een globale opwarming met 3°C of meer. Maar het Kopenhagenakkoord vermeldt ook uitdrukkelijk dat het onderhandelingsproces in de verschillende werkgroepen moet worden verder gezet én het de eerste - piepkleine - stap naar een klimaatbeleid waar alle actoren inclusief de Verenigde Staten, India en China aan deelnemen. Met andere woorden: De strijd is nog niet gestreden! Een veldslag verloren, maar nog niet de oorlog! Het is maar gedaan als het gedaan is! Alle slagzinnen zijn goed om te blijven mobiliseren en onze politieke 'leiders' te dwingen deze halfslachtige politieke wilsverklaring uit te bouwen tot een bindend, adequaat en eerlijk klimaatbeleid.
