Vandaag is de derde dag van de tussentijdse vergaderingen van de UNFCCC hier in Bangkok (zie ook officiële site van de meetings' ), die loopt van 28 september tot 9 oktober. Van insiders vernamen we dat de standpunten op heel wat domeinen eerder sterker gaan uiteenlopen dan naar elkaar toegroeien. Het doet toch wel vragen rijzen bij de ernst van onze regeringsleiders, beseffen die wel voldoende dat het redden van onze planeet aarde op het spel staat.
Blijkbaar is ‘hoogdringend’ een relatief begrip bij de onderhandelingen over klimaatverandering. Op het moment dat de kwetsbare en arme landen hopen dat er een snel een akkoord kan bereikt worden om de verwoestende gevolgen tegen te gaan, lijken de rijke en ontwikkelde landen volop hun tijd te nemen om tot concrete afspraken te komen over de vermindering van hun emissies en de financiële bijstand. Terwijl er nog maar eens gepraat wordt, ploeteren duizenden slachtoffers nog steeds in de modder na de passage van de verwoestende tyfoon in Zuidoost-Azië .
Je hebt wellicht gehoord over de tropische storm ‘Ketsana’ in de Filippijnen die afgelopen weekend gigantische overstromingen veroorzaakte, huizen verwoestte, meer dan 270 doden achterliet en 500.000 daklozen in Metro Manilla. In 6 uur viel 350 mm regen, het maandelijks gemiddelde, ter vergelijking, in België valt gemiddeld 750 mm per jaar. Je kan je inbeelden dat met zo’n zondvloed bijna alles blank komt te staan.
De tyfoon trok daarna over Vietnam en is nu in Cambodja. Ook daar is de verwoesting groot en vallen er slachtofers. Wetenschappers voorspellen dat omwille van de opwarming de tropische stormen zullen toenemen in aantal en in kracht. Landen in en langs de Stille Oceaan, worden nog meer kwetsbaar voor overstromingen en periodes van droogte; zowel El Nino en La Nina treffen dus in eerste instantie de landen in ontwikkeling van Azië, Latijns-Amerika en de Pacific.
Is dit geen sterk signaal van de natuur dat er iets gedaan moet worden, en snel? Helaas, zoals de tyfoon-slachtoffers in mijn thuisland letterlijk voor hun leven hebben moeten zwemmen, zwemmen de afgevaardigden hier figuurlijk in een klimaat-jargon-soep. Er wordt hier eindeloos doorgepraat over CDM, DRR, LULUCF, REDD, ppm, CTI, en AWGLCA, ondertussen moet de bevolking in de ontwikkelingslanden vechten voor hun voortbestaan.
Maar nee, zeggen de EU, de VS en andere rijke landen, jullie hoeven alleen maar een beetje langer te wachten, want we kunnen onze uitstoot niet zomaar verminderen en de middelen overdragen om klimaatprogramma’s te financieren, kan enkel als jullie volgen wat wij ‘voorstellen’.
Bij een dergelijk scenario is er een hoop werk te doen om ‘in de marge’ druk te zetten en te lobbyen. Op die manier krijgen de onderhandelaars van de progressieve ontwikkelingslanden een steuntje in de rug. Dit onderstreept ook het belang van de parallelle klimaatconferentie georganiseerd door sociale bewegingen, ngo’s en netwerkenen die tot doel heeft een consensus tussen actiegroepen in Noord en Zuid te bereiken en gemeenschappelijke eisen te formuleren. Dit platform dient als basis voor campagne en lobby-inspanningen op lokaal, nationaal, regionaal en mondiaal niveau.
Een van de workshops die ik heb bijgewoond was de internationale strategiebijeenkomst rond klimaat en financiën, waar groepen uit Afrika, Latijns-Amerika, Azië, Europa en Noord-Amerika zijn overeengekomen om verder campagne te voeren voor herstelbetalingen ter compensatie van de historische ‘klimaatschuld’. Dit concept verwijst naar de reeds geconsumeerde klimaatruimte door de rijke landen, hun emissies en de exploitatie van het milieu, waaronder de rest van de wereld te lijden hebben. Dit concept wint langzaam terrein, ook binnen de officiële besprekingen. Bolivia heeft dit voorstel formeel op tafel gelegd, en een aantal landen ondersteunen dit.
Er was rond een aantal standpunten duidelijke eensgezindheid:
• de erkenning van de historische verantwoordelijkheid van het Noorden en de verplichting om herstelbetalingen voor de ecologische schuld te garanderen, met inbegrip van de klimaatschuld, aan het Zuiden;
• de creatie van alternatieve financieringsmechanismen en stromen die het bovenstaande erkennen en de soevereiniteit en de rechten van de volkeren en de natuur respecteren, beschermen en bevorderen;
• de stopzetting van de betrokkenheid van de Internationale Financiële Instellingen (zoals Wereldbank) bij de klimaatfinanciering, en andere financiële mechanismen die klimaatverandering versnellen en de milieu en andere schulden verhogen;
• de afwijzing van marktconforme instrumenten, zoals emissierechten, omdat zij de klimaatcrisis niet oplossen, maar integendeel de klimaatschuld verhogen en de industrielanden toelaten om aan hun verplichtingen te ontkomen door ‘schone lucht’ te kopen in oa het zuiden.
Om deze eensgezindheid kracht bij te zetten werd een mobilisatie georganiseerd aan de VN-gebouwen in Bangkok. Op deze manier werd nog meer steun gezocht bij andere groepen en het was ook bedoeld als een hart onder de riem voor de standpunten van de progressieve onderhandelaars uit Zuid-landen.
Naarmate de de officële gesprekken vorderen zullen er nog meer stemmen binnen en buiten het UNFCCC aan bod komen, ook de bedrijfswereld is hier uiteraard aanwezig, om maar één voorbeeld te geven. Het is aan de beleidsmakers om de juiste prioriteiten te leggen. Voor 11.11.11 is de keuze duidelijk, wij steunen de eisen van de kwetsbare bevolkingsgroepen in het Zuiden die smeken om Climate Justice (klimaatgerechtigheid). Dit recht dreigt te worden opgeofferd in de naam van valse oplossingen voor het klimaatprobleem waarmee de rijke landen hun historische verantwoordelijkheid willen ontlopen.
11.11.11. Asia Desk
