zaterdag 29 november 2008

FFD in Doha:Speeches en de eerste schermutselingen

Zaterdag 29 november 19.15 uur.

We kijken al heel even terug op de eerste dag van de conferentie, al lopen de vergaderingen hier waarschijnlijk nog door tot middernacht.
Ik ben, met een NGO kaartje, dan toch binnen geraakt om naar president Sarkozy te luisteren. De man is in het echt aan de kleine kant. Ook zijn speech was niet groots. Zowat alles moet veranderen, zegt hij. we moeten weg van de speculatie, terug naar betrouwbare banken die de reële economie onderstutten. De internationale instellingen moeten grondig hervormd worden en gedemocratiseerd. De G8 kan niet zomaar blijven voort werken. Hij excuseerde zich bijna omdat de G20 geen Afrikaanse landen had uitgenodigd bij hun 'crisis-onderonsje'.
In hun perscommunique vroegen de Franse NGOs een beetje cynisch of Sarkozy zich ging ontpoppen tot een nieuwe Robin Hood. Zo ver zijn we niet, want als je de retoriek wegblaast blijft er niet veel harde materie over. Eigenlijk zegt de Franse president, en hij doet dat duidelijk ook als voorzitter van de Europese Unie, 'we moeten wel iets veranderen, maar we doen dat toch binnen de bestaande financiële instellingen, met uitbreiding naar de G20, en met een klein zeteltje voor een Afrikaanse vertegenwoordiging'. Exit Sarkozy
Na een paar sprekers heb ik de plenaire vergadering maar gelaten voor wat ze was. Je wordt er niet echt wijzer van,

Intussen hebben we met de NGO mensen de nieuwe onderhandelingstekst doorgenomen. Je wordt er niet warm of koud van. De tekst doet een loffelijke poging om de kool en de geit te sparen, maar blijft tegelijk heel ver onder de verwachtingen voor wie echt vooruit wil met financiering voor ontwikkeling.
Een voorbeeldje: 'wij vragen een opwaardering van het Tax Committee van de VN tot een intergouvernementeel orgaan'. Geen reuzenstap, maar mogelijk toch een begin van internationale coördinatie van het belastingsbeleid vanuit de Verenigde Naties. In de oude tekst stonden (naast de mogelijkheid om vermelding van het Tax Committee gewoon weg te laten) drie mogelijke formuleringen. De beste was rechttoe rechtaan, een opwaardering met voldoende financiering. In de nieuwe tekst krijgen we de volgende zin:
'In this regard, we acknowledge the need to further promote international cooperation in tax matters, and request the Economic and Social Council to examine the strengthening of institutional arrangements, including the United Nations Committee on international Cooperation in Tax Matters'. Of hoe je van een snelweg een bochtenparcours maakt.

De onderhandelingen rond de tekst zijn begonnen. Men beet meteen in de zure appel. Er kwamen eerste veto's en commentaren bij het stuk over belastingen, en bij het stuk over handel als motor voor ontwikkeling. Met een heel eind diep water tussen de standpunten. Je moet er natuurlijk wel rekening mee houden dat dit ook een beetje een schijngevecht is. De meeste onderhandelaars zitten in het permanente onderhandelingscircuit bij de VN in New York en kennen mekaar bijzonder goed. Ze kunnen elkaars limieten en breekpunten goed inschatten. Dat belet niet dat er nog heel wat bekeken en herkneed moet worden. We hopen in de komende dagen toch nog enkele van onze schaapjes op het droge te krijgen of te houden.

Het moest mij, daarnet in een gesprek met iemand van de Belgische delegatie, toch even van het hart. Dit soort onderhandelingen vervalt bijna onvermijdelijk in een diplomatiek steekspel tussen Noord en Zuid. Men vreest constant (en vaak terecht) dat een eenzijdige toezegging afgestraft en misbruikt wordt door het andere kamp. Dat levert in de huidige crisiscontext alleen maar halve oplossingen op die niet voldoen. Los van het politiek steekspel moeten de EU en de anderen dan ook eens goed nadenken over wat er echt moet gebeuren, en dat ligt duidelijk op een ander niveau.

En nu terug aan het werk...

Rudy